Severnoatlantska alijansa zvanično priznala da je u bombardovanju 1999. godine izručila 31.000 uranijumskih projektila (10 tona). Ruski izvori govore o 90.000, a srbski o 50.000 uranijumskih projektila. Na Kosmetu 112 mesta sa uranijumskim projektilima. Zbog sumnji da su oboleli od leukemije i drugih malignih bolesti u svoje zemlje vraćeno više od 280 vojnika KFOR-a. Do kraja 2008. godine od leukemije umrlo 38 italijanskih i 37 francuskih vojnika. Američkim vojnicima kada se vrate sa Kosmeta zabranjeno da budu davaoci krvi. Pet ekipa međunarodnih stručnjaka ispitivalo prisustvo uranijumskog zračenja na Kosmety.
Kada je NATO polovinom 2000. godine u Ženevi predočio UNSP-u (radnoj grupi UN za osiromašeni uranijum) mapu – kartu Kosova i Metohije sa 112 mesta na kojima su ispaljeni projektili sa osiromašenim uranijumom u 78-dnevnom bombardovanju 1999. godine, uranijumska groznica je već počela da potresa KFOR, UMNIK, ali i celokupno kosmetsko stanovništvo. Sa predočenom “uranijumskom kartom” Kosmeta, NATO je priznao da je u bombardovanju Jugoslavije izručio 31.000 projektila sa osiromašenim uranijumom, municijom koja je zabranjena svim međunarodnim konvencijama. Podaci Vojske Jugoslavije govore da je NATO ispalio 50.000, a ruski izvori govore o izručenih 90.000 projektila sa ovom radioaktivnom zabranjenom municijom. Posle učestalih vesti u Zapadnim medijima, pre svih u Italiji, Francuskoj i Nemačkoj, o sve većem broju vojnika koji su posle boravka na Kosmetu oboleli od leukemije i drugih malignih bolesti, uranijumska groznica ne samo da je tresla KFOR, već i parlamente zemalja koje su imale vojnike u južnoj srbskoj pokrajini.
Objavljivanje istine u svetskim medijima o trovanju i umiranju vojnika KFOR-a posle povratka sa Kosova i Metohije, navelo je brojne stručne i naučne ekipe iz čitavog sveta da se pozabave istraživanjima o stvarnom radioaktivnom zračenju na ovom prostoru.
Uranijum i u kravljem mleku
Za vrlo kratko vreme, počev od kraja 2000. pa do 2004. godine, na Kosovu i Metohiji došlo je više naučnih i stručnih timova iz oblasti atomske energije koji su obavljali ispitivanja radioaktivnog zagađenja zemlje, vode, vazduha, vegetacije, životinja… U ovom periodu ispitivanja su obavljali: stručnjaci Međunarodne agencije za atomsku energiju, ekipe UN za ambijent, Kraljevsko društvo iz Londona za atomsku energiju, Švedski institut za zaštitu od radijacije, ekipe UNMIK-a, KFOR-a, jedna posebna istražna komisija OUN koja je obavljala ispitivanja samo na 11 lokacija, kao i stručnjaci Svetske zdravstvene organizacije.
Sve istražne ekipe, posle obavljenih rezultata i ispitivanja radioaktivnog zračenja gde su izručeni projektili sa osiromašenim uranijumom, donele su izričitu preporuku da se ta mesta moraju zaštititi od ulaska civila i životinja. Međutim, do danas ništa od toga nije ispoštovano.
Merenja radioaktivnosti su pokazala da je nivo gama i beta radijacije nedvosmisleno veći od maksimalno dozvoljene koncentracije. Prisustvo uranijumskog zračenja otkriveno je u zemlji, vodi, vegetaciji, a u više slučajeva i u uzorcima kravljeg mleka.
U izveštaju posebne istražne komisije UN-a koja je radila na ispitivanju radioaktivnog zračenja na 11 lokacija, navodi se da je na osam mesta bila povećana radioaktivnost nekoliko puta od maksimalno dozvoljene koncentracije. I ova komisija je preporučila da se sva radioaktivna mesta obeleže i da se radioaktivni otpad ukloni, ali dalje od toga se nije odmaklo.
Prema merenjima stručnih službi Vojske Jugoslavije, za vreme samog bombardovanja na Kosovu i Metohiji, na mestima gde je ispaljena municija sa osiromašenim uranijumom, registrovana je radioaktivna kontaminacija zemljišta i do 236.000 bekerela po kilogramu zemljišta, dok je dozvoljena koncentracija najviše 200 bekerela. Osiromašenom uranijumu, kada prodre u zemlju, potrebno je najmanje 2.500 godina da se razloži u potpunosti, a za to vreme konstantno truje tlo, vodu, vegetaciju i vazduh, navode stručnjaci za atomsku energiju.
Balkanski sindrom
Sve zemlje koje imaju vojnike u sastavu KFOR-a na Kosovu i Metohiji znaju o opasnostima uranijumskog zračenja. O tome dovoljno svedoči slučaj Italije koja je izdvojila milion evra za posebnu kontrolu robe iz BiH i Kosmeta zbog uranijumskog zračenja. Vojnicima iz Amerike, po povratku kući sa Kosmeta, zabranjeno je da budu dobrovoljni davaoci krvi.
Italijanska “Vojna opservatorija” je zvanično u januaru 2005. godine objavila da je do tada čak 38 njihovih vojnika umrlo od leukemije, hočkinsovog sindroma i raznih malignih tumora. Svi su oni bili na Kosmetu ili BiH. Zbog sumnji da su oboleli od ovih bolesti, sa Kosmeta je do sada u zemlje odakle su došli vraćeno više od 280 vojnika KFOR-a. Činjenica je da su italijanski vojnici od početka službovali u mestima Metohije, oko Dečana i Đakovice, područjima koja su najviše bombardovana projektilima osiromašenog uranijuma. U italijanskom Senatu radi posebna istražna komisija od 2004. godine koja ispituje posledice uranijumskoj zračenja i trovanja italijanskih vojnika koji su bili ili dolaze sa Kosova i Metohije ili BiH.
Posledice dejstva osiromašenog uranijuma još dugo će se osećati na Kosovu i Metohiji, s obzirom na to da još ni jedno od 112 mesta na kojima je ispaljena municija sa osiromašenim uranijumom nije očišćeno, niti je sakupljena radioaktivna municija sa svim tim radioaktivnim materijalom, a ni do dana današnjeg nijedno ovakvo mesto nije čak ni ograđeno. U 90% slučajeva ova mesta su područja na kojima žive isključivo Albanci.
Najugroženiji prostor oko Đakovice i Dečana
Na mapama NATO-a na Kosovu i Metohiji je obeleženo ravno 112 mesta na kojima su gađani ciljevi sa osiromašenim uranijumom. Najviše projektila sa osiromašenim uranijumom izručeno je u Metohiji i to zapadno od puta Peć – Đakovica – Prizren. Više od 15 lokacija pogođenih sa osiromašenim uranijumom se nalazi na putu Đakovica – Zrze, zatim na relaciji Dečane – Rznić – Prilep- Junik (više od 10 lokacija). Veći broj lokacija zagađenih projektilima nalazi se severno od Dragaša, zatim desno od puta Prizren – Vrbničko jezero. Više lokacija sa projektilima osiromašenog uranijuma je ispaljeno jugoistočno od Uroševca, kao i nekoliko južno od Podujeva, ali i u skoro svim drugim delovima Kosova i Metohije.
Zanimljivo je da u dostavljenoj NATO-mapi nema ni jednog mesta na severu Kosova i Metohije, gde žive isključivo Srbi, koje je pogođeno projektilima sa osiromašenim uranijumom.
Epidemija kancera
Prema istraživanjima jedine referentne srpske bolnice na Kosmetu gde se Srbi mogu lečiti, u Kosovskoj Mitrovici, broj obolelih od raznih oblika karcinoma kod srbskog stanovništva je povećan za čak 200 odsto posle 1999. godine u odnosu na ranije godine, pre bombardovanja. U 2005. godini broj obolelih od karcinoma kod Srba bio je 38 odsto veći u odnosu na 2004. godinu kada je bilo evidentirano 215 obolelih.
I broj obolelih od karcinoma kod Albanaca je drastično povećan u odnosu na godine pre bombardovanja 1999. godine. Prema rečima direktora Instituta za radiologiju u Prištini, Dževata Bicaja, u drugoj polovini 2004. i 2005. godine u Prištini je evidentiran karcinom kod 3.500 Albanaca iz svih delova Kosova i Metohije, a u poslednje dve godine Ministarstvo zdravlja iz Prištine je zvanično objavilo da se godišnje na Kosovu i Metohiji registruje oko 5.000 obolelih od malignih bolesti.
U zdravstvenim centrima na Kosovu i Metohiji govore da je u svetu, navodno, “normalno” da među 100.000 stanovnika bude šest sa malignim oboljenjima, dok je na Kosovu i Metohiji na ovaj broj čak 200 obolelih, što je alarmantno. U zdravstvenim ustanovama na Kosmetu za glavnog uzročnika ovakvih oboljenja okrivljuju uranijumske projektile NATO-a koji i dalje ubija.