Diplomatski spis grofa Raguzinskog

Taj dokument pod nazivom "Tajna informacija o snazi i stanju kineske države", bio je namenjen ruskom caru odnosno carici Katarini Velikoj i krugu najviših državnih velikodostojnika upućenih u tajne diplomatije ondašnje Rusije. 

"Ovo kapitalno delo, koje za našu kulturu predstavlja isto što i 'Milion' Marka Pola za italijansku, objavljeno je kao sedma knjiga edicije 'Rara' Radio-televizije Srbije u kojoj se publikuju stare i retke knjige", rekao je prevodilac i priređivač knjige Vladimir Davidović na današnjoj promociji u Narodnom pozorištu na Sceni "Raša Plaović".

Prema njegovim rečima, naši istoričari delom Vladislavića bavili su se kroz prizmu Jovana Dučića i njegove monografske studije koju je objavio 1942. godine u SAD, kod nas poznata tek 70-tih godina kada su objavljena sabrana dela Dučića.

"Vladisavljević je ostavio dubok trag u srpskoj i ruskoj istoriji, bio je širokih vidika i velikih znanja za ono vreme, celokupnim delom kao ruski diplomata i bogati trgovac, jedan od najbogatijih ljudi u Rusiji tog vremena, nesebično je pomagao svoje zemljake, postavio je temelje rusko srpske saradnje", naveo je Davidović.

Šef katedre za kineski jezik Filološkog fakulteta prof.dr Radoslava Pušića ocenio je da je, zapis iz 1731. godine na ruskom, koji je nastao u vreme kada je Raguzinski boravio kao tajni diplomatski predstavnik ruskog cara u Kini, najlepši putopis 18.veka i kako je rekao, dragocena knjiga kako za nas, tako i za Rusiju i Kinu.

"Tekst nije velike sadržine ali po slojevitosti i bogatstvu građe dragocen To je sinteza njegovih znanja o Kini, jedan od najlepših putopisa o toj zemlji ikada napisan", ocenio je Pušić.

Rođen 1668. godine u Jaseniku kod Gackog, Raguzinski je ostavio izuzetan trag u Rusiji, jedan je od osnivača ruske diplomatije.

Vladislavić se, 1703. godine u tek osnovanom Peterburgu, susreo sa Petrom Prvim koji mu je poverio delikatne misije.

"Bio je u Veneciji, Kini, potpisivao važne državne sporazume. Umro je 1738. godine i sahranjen je u Blagoveštanskoj crkvi lavre Aleksandra Nevskog u Petrogradu", naveo je istoričar Slavenko Terzić.

U srpskoj istoriji književnosti, ali i opštoj istoriji 18. veka osim Dučićeve monografske studije nema sveobuhvatnijih istraživanja o jednom od najznačajnijih Srba svoga vremena.

O njegovim delima posredno saznajemo od Dučića koji je u monografiji naveo nekoliko Vladislavićevih radova, pisama i prevoda, od kojih je svakako najznačajniji prevod Kraljevstva Slovena Mavra Orbina iz 1601. godine, objavljen na ruskom 1722. godine, namenjen caru Petru Velikom radi informisanja o istoriji srpskog naroda.

Njegov najvažniji spis "Tajna informacija o snazi i stanju kineske države" objavljen je 110 godina posle nastanka u ruskom državnom časopisu "Ruski vesnik" 1842.godine.

Uporedo sa prevodom na srpski, u knjizi je objavljen reprint spisa iz tog ruskog časopisa.