Mitropolija: Bezumlje u Crnoj Gori počelo da dobija svoje nezamislive oblike crkvofobije i srbofobije

05.05.2021. god.

Jučerašnje nebivalo skrnavljenje crkve Svetog Nikole u Kotoru i prostačko vrijeđanje svešteničke supruge, koja je pokušala da to skrnavljenje spriječi i zaustavi, najveću štetu je nanijelo samim nesrećnicima koji su u njemu učestvovali. Crkva Svetog Nikole, a vjerovatno ni mnogo starija crkva Svetog Luke pored nje, u svojoj istoriji nisu zapamtili ovakav odnos. Prolazili su mimo nje mnogi nedobronamjerni ljudi, među kojima i nemali broj onih koji su došli kao vojnici neprijateljskih vojski, ali se niko nije usudio da učini išta slično, i to na Vaskrs, najsvečaniji dan te crkve.

Zbog svega što se već duže u jasnom kontinuitetu dešava u Crnoj Gori, trudeći se da se ne oglašavamo o svakom od mnogobrojnih anticrkvenih incidenata, ovoga puta smo, dobra radi Crne Gore i svih građana koji u njoj žive, dužni da ukratko iznesemo stav o uzrocima ovakvih sramotnih događanja.

Bezumlje u Crnoj Gori je počelo da dobija svoje nezamislive oblike crkvofobije i srbofobije, a oba ta vida su na najbrutalniji način iskazana u djelima i riječima nesrećnih počinilaca ovoga nedjela prema crkvi i prema ženi koja im se hrabro suprotstavila.

Iako počinioci, bez ikakve sumnje, snose ličnu odgovornost (uključujući onu zakonsku) za svoje nečasno činjenje, oni su samo prirodna posljedica agresivne i ekstremističke retorike koja se konstatno i nekažnjivo već decenijama širi protiv Srpske pravoslavne crkve. Postoji čitav arsenal najogavnijih laži, etiketa i manipulacija o Crkvi koje pojedinci, razne organizacije i njihova medijska glasila gotovo svakodnevno ponavljaju. U tome naročito prednjače političke partije bivšeg režima i njihove satelitske organizacije, svi oni predvođeni predsjednikom najjače od tih partija.

Javnosti su već poznati crnogorski elektronski i štampani mediji u privatnom vlasništvu koji se, nekad se čini, takmiče među sobom kako da što gore predstave Crkvu i smisle što ogavniju laž i manipulaciju, pod krinkom analitičkog komentara ili navodnih insajderskih saznanja. Ono, međutim, što svakako doprinosi stvaranju mržnje i netrpeljivosti prema Crkvi, a što se ne može opravdati nikakvom uređivačkom politikom je odnos Javnog servisa, koji služi kao podesan podijum za svakoga ko želi da pljuje po Crkvi, a u tom slučaju se i ne postavlja pitanje da li je govornik iz Crne Gore, kao što se to čini kad neko Crkvu podržava.

Crkva ne traži da medijski prostor bude takav da je kritički ton prema njoj zabranjen ili neprimjereno ograničen, ali svakako ne smatramo da se medijska ili uređivačka sloboda sastoji u nekontrolisanom i ničim ograničenom širenju laži i manipulacija i vođenju kontinuirane kampanje u cilju satanizacije bilo kojeg pojedinca ili zajednice, pa i crkvene.

Vjerski i etničko-nacionalni identiteti koji se u današnjoj Crnoj Gori koriste radi raspirivanja tenzija među građanima, ustvari treba da budu slobodni izbori svake ličnosti, utemeljeni na njenom iskustvu, saznanjima i stremljenjima. Ukoliko pojedinca decenijama svakog dana bombardujemo sa stotinama obmana i neistinama, proglašavajući pripadnike nekih od tih identiteta za izdajnike, “ludački pokret”, okupatore (ovo je najluđe od svega – okupatorima nazivati ljude čiji su preci kosti ostavljali za slobodu ove zemlje) i one koji hoće da unište Crnu Goru za račun tuđih interesa, neminovno dovodimo do situacije u kojoj će neko da skrnavi bogomolje, psuje ovu ili onu majku a na kraju počne da se i fizički obračunava sa tim “izdajnicima”.

Nakon prve promjene vlasti u njenoj istoriji koja nije plod revolucije i/ili rata i okupacije, Crna Gora mora da obnovi lekcije o življenju u različitostima. Ni dva brata, niti dvije sestre ne misle o svemu isto. Makar to mi u Crnoj Gori znamo, budući da se naše etničko-nacionalne podjele nerijetko dešavaju među najbližim srodnicima. To što ne mislimo jednako o istoriji, današnjici, pa ni o sjutrašnjici zajedničke nam domovine, ne znači da moramo jedni drugima da budemo neprijatelji.

Molimo se vaskrslom Gospodu da ovo bezumlje prestane. Neka agresivna retorika koja proizvodi ovakve napade prestane. Neka se iskreno pokaju svi koji su učestvovali ili planiraju da učestvuju u bilo čemu sličnome.

Od najodgovornijih na društvenoj sceni, prvenstveno od onih koji vrše vlast, ali i svih ostalih, tražimo da se nađe način da se laži zaustave i pojača lična, profesionalna i zakonska odgovornost za izgovorenu, ali i prenešenu i komentarisanu javnu riječ. Jasno nam je da živimo u epohi post-istine kada činjenice postaju manje važne od efekata koje proizvode brojne lažne vijesti, ali smo uvjereni da se, mireći se sa takvim stavom, nalazimo sve dalje i dalje od društvenog cilja, koji bi trebalo svi da imamo – stvaranje boljeg, mirnijeg, milosrdnijeg i uspješnijeg društva.

IZ MITROPOLIJE CRNOGORSKO-PRIMORSKE