Hemoragijski sindrom kod novorođenčeta: simptomi koje ne smijemo ignorisati

Međutim, čak i ako na samom rođenju nisu primjećeni simptomi nekog oboljenja, to ne znači da roditelji mogu potpuno da se opuste. Naime, simptomi ozbiljnih bolesti kao što je hemoragijski sindrom kod novorođenčeta se mogu pojaviti i kasnije, a pravovremena detekcija i reakcija mogu spriječiti dalji razvoj ili čak fatalni ishod.

Šta je hemoragijski sindrom kod novorođenčeta?

Hemoragijski sindrom kod novorođenčeta je najčešći stečeni poremećaj koagulacije, a simptomi se manifestuju upravo u novorođenačkom periodu. Do nastanka ove bolesti dolazi zbog nedostatka vitamina K.

Vitamin K igra važnu ulogu u zgrušavanju (koagulaciji) krvi. Problemi s koagulacijom mogu rezultirati katastrofalnim posljedicama - ne dolazi do zgrušavanja krvi nakon povrede, što dovodi do prolongiranih krvarenja i gubitka značajne količine krvi. Smatra se da je ovaj sindrom rezultat nerazvijenosti jetre, problema sa crevnom florom ili nedostatka vitamina K kod majke.

Čarls Taunsend je prvi opisao krvarenje kod pedesetoro novorođenčadi, još 1894. godine. Do krvarenja je došlo između prvog i petog dana života, a prestalo je spontano.

Simptomi hemoragijske bolesti

Beba uglavnom dolazi na svijet sa nedovoljnom količinom vitamina K u organizmu. Međutim, stanje se može izblansirati kroz konzumaciju majčinog mlijeka. Naime, u majčinom mlijeku se nalaze nutrijenti koji utiču na rast korisnih bakterija, koje sintetišu K vitamin.

Kliničke manifestacije, odnosno simptomi, koje ne bi trebalo ignorisati uključuju:

• petehijalno krvarenje ili veće krvne podlive;
• krvarenje oko pupka;
• krvarenje na mjestu uboda iglom;
• krvarenje iz digestivnog trakta (povraćanje krvavog sadržaja i tamna, krvava stolica);
• intrakranijalno krvarenje (moždano krvarenje koje se može detektovati isključivo putem snimka, predstavlja najveću opasnost i javlja se rjeđe).

Razlikuju se tri oblika bolesti: rani, klasični i kasni.

Rani oblik bolest karakteriše krvarenje već tokom prvog dana života. Krvarenja u ovako ranom periodu mogu biti i fatalna. Ovaj scenario je najčešće posljedica upotrebe antikoagulantne i antikonvulzivne terapije tokom trudnoće.

Klasični oblik bolesti javlja se između drugog i sedmog dana života. Češće se javlja kod prevremeno rođene djece i kod novorođenčadi koja su isključivo na prirodnoj ishrani, te su zalihe vitamina K nedovoljne. Krvarenja se otkrivaju u gastrointestinalnom traktu, pupčanoj rani i endokranijumu.

Kasni oblik bolesti javlja se nakon prve sedmice života, pa sve do šestog mjeseca. Posljedica je nedovoljnog unosa mlijeka kod isključivo prirodnog hranjenja, te se javlja kod djece koja nisu primila profilaksu vitaminom K.

Dijagnoza se postavlja na osnovu kliničke slike i laboratorijskih nalaza. Dijete je uglavnom dobrog opšteg zdravstvenog stanja, ali se opažaju krvarenja. Liječenje podrazumijeva primjenu vitamina K subkutano ili intravenski.

Prevencija hemoragijske bolesti

Prevencija se prije svega sastoji iz intramuskularnog uvođenja vitamina K rastvorenog u ulju (vitamin K1) i to odmah po rođenju. Majke se uglavnom stresiraju ako beba slabo sisa i ova bojazan ima racionalnu osnovu. Naime, što prije novorođenče konzumira majčino mlijeko, to će prije u tijelo unijeti vitamin K. Stručnjaci preporučuju da dijete prilikom dojenja prvo do kraja posisa jednu dojku, a zatim drugu. Budući da je vitamin K rastvorljiv u mastima, “zadnje” mlijeko je bogatije ovim vitaminom.

U većini slučajeva će se kod novorođenčeta pojaviti klasičan oblik hemoragijskog sindroma, koji se relativno lako liječi ako je na vrijeme detektovan. Rani oblik bolesti se ne može prevenirati jer krvarenje počinje in utero. Kasni oblik bolesti često je povezan s dugotrajnom terapijom antibioticima.

Bez obzira o kom obliku bolesti se radi, roditelje će sigurno šokirati prizor krvarenja u tako ranom uzrastu, kao i ozbiljna dijagnoza nekoliko dana ili sedmica nakon rođenja. Na svu sreću, postoje i poremećaji koje je moguće otkriti još u ranoj trudnoći, što nam daje vremena za razmišljanje i donošenje važnih odluka. Moj prenatalni test je neinvazivan test najnovije generacije, koji već od 10. sedmice trudnoće može otkriti najčešće hromozomske aberacije kod čovjeka (Patauov, Edvardsov i Daunov sindrom), te pol bebe. Uzorkuje se mala količina majčine venske krvi, što znači da je test potpuno siguran i za bebu i za majku. Rezultati testiranja stižu već nakon nekoliko dana.

Saznanje da novorođenče boluje od teže bolesti nijednog roditelja neće ostaviti ravnodušnim. Sreću zbog rođenja bebe, u tim trenucima najčešće zamjenjuju strah, panika i tjeskoba. Zadatak novopečenih roditelja je da pomno prate sve promjene i simptome i da sve što ih brine odmah prijave pedijatru. Krvarenje u bilo kojoj formi i iz bilo kog dijela tijela nikada ne bi trebalo shvatiti olako, posebno kada je riječ o bebi staroj samo nekoliko dana ili sedmica. Primjenjena terapija K vitaminom ubrzo će dati pozitivne rezultate, a hemoragijska bolest novorođenčadi će najčešće proći bez većih posljedica.