17 (od ukupno 28) ruskih objekata svetske baštine Uneska

28.04.2019. god.

Fantastična zdanja, gradovi i oblasti – od Crvenog trga u Moskvi do Hersonesa na Krimu – nosioci su ogromnog istorijskog i kulturnog nasleđa.

1. Istorijski centar Sankt Peterburga i njegovi spomenici

Istorijski centar Peterburga je specifičan iz više razloga razloga. Na primer, većina njegovih spomenika je podignuta u 18. veku za kratko vreme, tako da se u gradu brzo osetio vrlo dinamičan kulturni život. Pored toga, Unesko retko stavlja na svoju listu objekata svetske baštine naseljenu teritoriju veličine bivše prestonice Rusije.

Po čemu je jedinstven?Ovo je jedan od najvećih naseljenih objekata svetske baštine Uneska.

2. Crkve ostrva Kiži

Ovo mesto postoji još od 17. veka. Hram Preobraženja Gospodnjeg ima 22 kupole, a Hram Pokrova Presvete Bogorodice 9 kupola. I jedan i drugi su sagrađeni isključivo od drveta. Daščice su spojene i drže se bez ijednog eksera.

Po čemu je jedinstven? Neprevaziđena arhitektura u izrazito ruskom stilu.

3. Crveni trg u Moskvi

Centralno mesto u glavnom gradu Rusije (u istorijskom i arhitektonskom smislu) zauzimaju čuveni objekti oko Crvenog trga – Kremlj, tržni centar GUM, Sabor Vasilija Blaženog i istorijski muzej.

Po čemu je jedinstven? Na nekadašnjoj gradskoj tržnici nalazi se i čuveni pravoslavni hram, a blizu njega je mauzolej vođe boljševika... Da i ne pominjemo sve ostalo.

4. Veliki Novgorod i njegovi spomenici

Stara Rusija je ponikla u Novgorodu, čuvenom trgovačkom gradu koji je bio centar Novgorodske republike. Sada je ovo poznata turistička destinacija koja pruža izvanrednu mogućnost da se doživi atmosfera srednjovekovne Rusije.

Po čemu je jedinstven? Ovo je jedini veliki staroruski grad koji nije zahvaćen tatarskom najezdom, tako da su u njemu najbolje očuvana srednjevekovna naselja.

5. Solovecki manastir

Solovecki manastir spada među najprefinjenije primere pravoslavne arhitekture u Rusiji sa vrlo lepim građevinama od kamena i drveta. Silom je oslobođen u 17. veku kada su ga zaposeli raskolnici. Kasnije, u 20. veku, preuređen je u zatvor gde su život izgubili mnogi vernici i nevine žrtve terora.

Po čemu je jedinstven? Sagrađen je kao moćna tvrđava (u 18. veku je armiji trebalo 8 godina da ga oslobodi od grupe staroveraca koja ga je zaposela). Danas ovo mesto ponovo funkcioniše kao manastir.

6. Spomenici od belog kamena u Vladimiru i Suzdalju

Ruski gradovi Vladimir i Suzdalj u svojoj okolini imaju osam drevnih objekata napravljenih od belog kamena. To su bili važni centri srednjovekovne Rusije. Hram Uspenja Presvete Bogorodice i Zlatna kapija u Vladimiru podignuti su još pre najezde Tatara, i zato su vrlo specifični.

Po čemu su jedinstveni? Ovi kulturno-istorijski spomenici su toliko stari da se ne može sa sigurnošću reći ko ih je sagradio. Istoričari smatraju da su neimari bili verovatno Evropljani koje su angažovali ruski knezovi.

7. Trojice-Sergijeva lavra

Trojice-Sergijeva lavra, podignuta u 14. veku, najveća je i najvažnija monaška obitelj u Rusiji. Ovaj podatak, doduše, mnogima nije poznat.

Po čemu je jedinstven? Manastirske zidine su građene od 15. do 18. veka.

8. Hram Vaznesenja Gospodnjeg u naselju Kolomensko

Ovo je najstariji sačuvani ruski hram od kamena sa šatorastom konstrukcijom. Nalazi se na izuzetno lepom mestu odakle puca pogled na na južni deo Moskve. Spada među najznačajnije ruske spomenike 16. veka.

Po čemu je jedinstven? Projektovao ga je italijanski arhitekta, a hram je podignut u čast rođenja Ivana Groznog (1529-1584).

9. Kazanjski kremlj

Podignut je po narudžbini Ivana Groznog na mestu stare tvrđave Kazanjskog hana, koja je srušena kada je Grozni zauzeo Kazanj 1552. godine. Kremlj sadrži artefakte koji potiču iz 10. veka.

Po čemu je jedinstven? Smatra se da su Kazanjski kremlj sagradili Postnik i Barma, neimari koji su projektovali i Hram Vasilija Blaženog u Moskvi.

10. Ferapontov manastir

Ferapontov manastir, osnovan krajem 14. veka, bio je mesto progonstva velikodostojnika Ruske pravoslavne crkve, među kojima je najpoznatiji patrijarh Nikon. Manastirski objekti su veoma dobro očuvani, a mali, lepo uređeni ambijent ostavlja utisak kao da je vreme stalo. Ovde se može steći predstava o tome kako su izgledali ruski manastiri pre nekoliko stotina godina.

Po čemu je jedinstven? U manastiru se čuvaju izvanredne freske Dionisija, čuvenog ruskog ikonopisca (kraj 15. i početak 16. veka).

11. Tvrđava drevnog grada Derbenta

Grad Derbent se danas nalazi u ruskoj republici Dagestan. Nekada je to bio važan strateški grad duž severne granice velikog Sasanidskog carstva (od 3. do 7. veka). Zidine Derbenta, uključujući i bedem debeo 7 metara i utvrđenje podignuto još pre dolaska Arapa, štitili su ovaj grad 15 vekova.

Po čemu su jedinstveni? Bedemi Derbenta su jedini drevni persijski fortifikacioni objekat na svetu koji je ostao netaknut. Džuma džamija u ovom gradu najstarija je u Rusiji.

12. Arhitektonski ansambl Novodevičjeg manastira

Novodevičji manastir je odigrao važnu ulogu u ruskoj istoriji. Napoleon ga je opustošio 1812. godine. Manastir su često posećivale članice carske porodice. Na manastirskom groblju su sahranjivani članovi carske porodice i svite.

Po čemu je jedinstven? Novodevičji manastir je jedan od najboljih primeraka netaknutog baroka 17. veka u ruskoj arhitekturi.

13. Istorijski centar Jaroslavlja

Jaroslavlj je osnovan na ušću reke Kotorosl u Volgu. Još od 11. veka je ovaj grad bio veliki trgovački čvor, ali je srećom njegov istorijski centar ostao netaknut i pored industrijskog rasta. Krajem 18. veka je preuređen u skladu sa sveruskom reformom gradskog ambijenta koju je pokrenula Katarina Velika, a koja je sprovođena od 1763 do 1830.

Po čemu je jedinstven? Centar Jaroslavlja je izvanredan primer kulturne razmene između Rusije i Zapadne Evrope.

14. Struveov geodetski luk

Struveov luk je mreža trigonometrijskih tačaka koja ima lančani oblik, prolazi kroz deset zemalja i obuhvata preko 2.820 kilometara, od Hamerfesta u Norveškoj do Crnog mora. Prvobitno se sastojala od 258 trouglova, a danas su sačuvane samo 34 tačke.

Po čemu je jedinstvena? Mrežu je koristio ruski naučnik nemačkog porekla Fridrih Georg Vilhelm fon Struve od 1816. do 1855. da bi izmerio tačnu veličinu i oblik Zemlje.

15. Istorijski i arheološki kompleks u Bolgaru

Bolgar je grad u ruskoj republici Tatarstan. Nekada je bio prestonica Bolgarije, drevne države na Volgi koja je postojala od 7. do 15. veka. Zauzeli su ga Tatari i pretvorili u prestonicu Zlatne horde. Grad je sa svojim drevnim islamskim monumentalnim spomenicima i danas pokloničko mesto Tatara koji ispovedaju islam.

Po čemu je jedinstven? Istorijski kompleks Bolgara odražava prožimanje turanske, ugrofinske i slovenske tradicije u jednoj prestonici.

16. Uspenski hram i manastir u Svijažsku

Izvor
foto: © Getty Images / Russia beyond/ vostok.rs