Za Ruse armija više od života

Rusi ovih dana još jednom pokazuju kako čuvaju svoju tradiciju i poštuju i pamte svoje pretke. Mnogobrojnim manifestacijama, izložbama, TV emisijama i koncertima obeležili su sto godina od osnivanja Crvene armije, čija je naslednica - ruska vojska, neosporno jedna od najmoćnijih u svetu. Sada se taj praznik zove Dan zaštitnika domovine, a u narodu se slavi i kao "muški praznik", pa se prijatelji i rodbina okupljaju da uz čašu pića, jelo i obavezne tostove (zdravice) obeleže taj dan i kažu poneku lepu reč o dedovima i pradedovima.

Iako istoričari podsećaju na to da je dekret Saveta narodnih komesara (tadašnje sovjetske vlade) o formiranju radničko-seljačke Crvene armije potpisan 28. januara 1918. sa zadatkom da štiti sovjetsku Rusiju od spoljnih i unutrašnjih neprijatelja, rođendan se ipak slavi 23. februara, kada je počelo okupljanje dobrovoljaca kod Pskova i Narve da bi se zaustavile nemačke jedinice koje su počele da prodiru u dubinu Rusije.

Rusku proslavu 100-godišnjice osnivanja Crvene armije ne mogu da umanje polemike istoričara, jer se jedinstvo nacije gradi na pobedama protiv stranih zavojevača. O tome da li je odabran odgovarajući datum za proslavu Dana armije i flote, prvi je prozborio 23. februara 1933. Kliment Vorošilov, tadašnji narodni komesar vojske i mornarice SSSR, na 15-godišnjici osnivanja Crvene armije. On je kazao da je neosporno da je 23, 24. i 25. februara 1918. bio najveći broj dobrovoljaca za ulazak u redove Crvene armije. A u "Kratkom kursu boljševičke istorije", koji je 1938. napisao Staljin, nije ni spomenut Lenjinov dekret, već se govori o pobedama crvenoarmejaca 23. februara kod Pskova i Narve.

Jedan broj ruskih istoričara je kritikovao to što se u postsovjetskoj Rusiji dan armije i flota proslavlja baš 23. februara. Oni smatraju da je bilo mnogo svetlijih datuma nego što je 23. februar. Tako istoričari S. Volkov i A. Zubov tvrde da je upravo u to vreme sovjetska Rusija doživela sramotu, jer je u Prvom svetskom ratu kapitulirala pred Nemačkom, podsećaju da je tada rukovodstvo prihvatilo nemački ultimatum. Zbog toga istoričar S. Volkov misli da je trebalo odabrati za praznik neki drugi datum, tj. neki slavni dan iz ruske istorije, a njih je zaista bilo mnogo.

I istoričar V. Mironov kaže da su sve istorijske činjenice oko tih događaja dobro poznate, ali su tadašnje boljševičke vlasti namerno isticale događaje iz Pskova i Narve i bitke s Nemcima da bi na neki način stavile u drugi plan to da je s Nemcima bio potpisan sraman kapitulantski Brest-litovski mir.