Organizacija muslimanskih oružanih snaga - nastanak i razvoj

14.01.2022. god.

Sonja Biserko je gostujući na televiziji N1 okrivila Srbiju i Republiku Srpsku za regrutaciju paravojnih formacija u Bosni i Hercegovini – „Zelenih beretki“. Hoće li pojavom „Zelenih beretki“ u Bužimu slediti ovakav scenarij?

Priredio Boško Antić, kontraadmiral u penziji

Još 14. maja 1990. godine u Sarajevu je formiran Forum za zaštitu tradicionalnih i vjerskih prava muslimana u Bosni i Hercegovini . Nakon formiranja Hrvatske demokratske zajednice, 18. maja 1990. godine, formirana je Stranka demokratske akcije (26. maja 1990.). Tek potom, uoči višeparlamentarnih izbora u Bosni i Hercegovini, 12. jula 1990. godine, formirana je Srbska demokratska stranka. Osnovni cilj stranke je “puna i bezuslovna građanska, nacionalna, kulturna, vjerska i ekonomska ravnopravnost Srba u Bosni i Hercegovini”.

Rešenjem o registraciji Hrvatske demokratske zajednice u Višem sudu u Sarajevu, definisani su ciljevi i zadaci Hrvatske demokratske zajednice Bosne i Herecegovine: "Osiguranje prava hrvatskog naroda na samoodređenje do prava na odcepljenje i oživotvorenje državnosti i suverenosti Republike Bosne i Hercegovine, zauzimanje za pretvorbu Republike Bosne i Hercegovine u demokratsku, parlamentarnu, višestranačku državu sa jamčenjem i osiguravanjem svih osnovnih prava i sloboda svakom njenom državljanu, neovisno o rasnoj i nacionalnoj pripadnosti, o vjerskom svjetonazoru i političkom gledištu i uvjerenju, te o spolnoj pripadnosti i imovinskom stutusu, stvaranje pretpostavki za zaustavljanje iseljavanja iz Bosne i Herceovine, povezivanje s iseljeništvom i poticanje povratka iseljenika u domovinu, utvrđenje tržišnog gospodarstva i briga za svestrani razvitak Bosne i Hercegovine".

Prema muslimanskim izvorima, prva muslimanska paravojna jedinica u Bosni i Hercegovini formirana je u Ustikolini, 2. avgusta. 1990. godine. Tog dana njih “18 se zaklelo na Ku'ran», piše Šefko Hodžić navodeći reči Halida Čengića Hadžije, «da ćemo se boriti za svoju vjeru, za svoj narod, za svoju državu i da naćemo jedan drugog izdati».

Na sednici Skupštine Socijalističke Republike Bosne i Hercegovine, održanoj 27. 2. 1991. godine, Alija Izetbegović je najavio tragičnu budućnost Bosne i Hercegovine. Govoreći o suverenitetu Bosne i Hercegovine rekao je: "Suverena Bosna i Hercegovina i miran put do nje za mene nemaju isti rang, po vrijednosti. Zbog suverene Bosne i Hercegovine ja bih žrtvovao mir. Zbog mira u Bosni ne bih žrtvovao suverenu Bosnu". Nešto drugačijom formulacijom, prilikom posete Teheranu, u obraćanju Televiziji Sarajevo, 10 aprila 1991. godine, rekao je: “Ili će biti kako muslimani kažu ili nema dogovora... desetine hiljada mladih muslimana spremno je da brani Bosnu i Hercegovinu strašnim terorizmom”.

Stranka demokratske akcije je 31. marta 1991. godine formirala vojno krilo Stranke demokratske akcije - Patriotsku ligu. U vreme formiranja Patriotske lige u Sarajevu su postojale još dve slične autonomne organizacije: “Zelene beretke” , na čijem čelu je bio Emin Svrakić i “Bosna”, na čelu s Kerimom Lončarevićem. Februara 1992. godine ove dve grupe priključuju se Patriotskoj ligi. Patriotska liga je bila muslimanska paravojna organizacija. Do februara 1992. godine bila je organizovana u formacije od odelenja do brigada . Njeni članovi su bili i oficiri muslimani, pripadnici Jugoslovenske narodne armije (napr. kapetan bojnog broda Meho Karišik, dok je još bio na službi u Centru visokih vojnih škola Ratne mornarice u Splitu; potpukovnik Sefer Halilović je napustio školovanje u Komandno-štabnoj školi taktike u Beogradu). Imala je oko 150.000 pripadnika, od kojih 70.000 naoružanih. Tu tvrdnju potvrđuje i komandant Patriotske lige Sefer Halilović . O formiranju Patriotske lige referisao je Sefer Halilović Aliji Izetbegoviću februara 1992. godine. U “Direktivi o odbrani Bosne i Hercegovine” kao neprijatelj su naznačeni "Srbska demokratska stranka sa Jugoslovenskom armijom i ekstremno krilo Hrvatske demokratske zajednice.

Direktiva Glavnog štaba Patriotske lige BiH za odbranu suvereniteta Republike Bosne i Hercegovine (Sarajevo, 25. 2.1992.)

1. “Neprijatelji (snage dezintregacije Bosne i Hercegovine) svojim dosadašnjim vojno-političkim djelovanjem u velikoj mjeri su uspjeli narušiti sistem vlasti i stvoriti uporišta na određenim prostorima, čime su stvorili uslove za potpunu dezintegraciju bosanskohercegovačke vlasti i cijepanje teritorija Bosne i Hercegovine.

Glavna uporišta snaga dezintegracije su u banjalučkoj regiji, istočnoj i zapadnoj Hercegovini i dobojskoj regiji, a glavni nosioci su Srbska demokratska starnka sa jugoslovenskom armijom i ekstremno krilo Hrvatske demokratske zajednice.

U svojim dosadašnjim aktivnostima uspjeli su: ostvariti puno političko jedinstvo Srpske demokratske stranke-a i Jugoslovenske armije, stvoriti paralelne organe vlasti na cijelom prostoru Bosne i Hercegovine, formirati komande, štabove i jedinice, uspostaviti djelimično sopstveni informativni sistem i izvršiti dislokaciju materijalnih rezervi za svoje potrebe. Reorganizacijom Jugsolovenske armije na cijeloj teritoriji Bosne i Hercegovine došlo je do velike koncentracije Jugoslovenske armije, a dolaskom Plavih šljemova ta koncentracija će biti još veća.

Ukupne snage neprijatelja su: Jugoslovenska armija: šest korpusa Kopnene vojske (sarajevski, banjalučki, tuzlanski, bihački i dijelovi kninskog i titogradskog korpusa), vjerovatne jačine 2-3 korpusa Kopnene vojske i jedan ojačani Vazduhoplovni korpus; snage Srpske demokratske stranke-a (jačine 80.000-120.000 ljudi); ekstremne snage Hrvatske demokratske zakednice (jačine jedna do dvije brigade).

Osnovni cilj dejstva ovih snaga je podjela teritorije Bosne i Hercegovine i priključivanje matičnim (nacionalnim državama). Ostvarivanje ovog cilja težit će da ostvare u dvije etape: u prvoj etapi stvaranje nacionalnih konfederalnih jedinica u BiH, a u drugoj priključenje istih Velikoj Srbiji i Velikoj Hrvatskoj.

Do početka opštih dejstava očekivat je: dalje intenziviranje psihološko-propagandnih dejstava na zaoštravanju medunacionalnih odnosa, izvodenje diverzantsko-terorističkih dejstava, izazivanje socijalnih nemira, sabotaža, kidnapovanja i atentata na najistaknutije ličnosti muslimanskog naroda. Sa otpočinjanjem opštih dejstava očekivat je snažnu avio i artiljerijsko-raketnu podršku po svim rejonima.

2. Naše snage su organizovane u Patriotsku ligu Bosne i Hercegovine u formacije od voda do odreda i brigade, ukupne jačine 120.000 ljudi. Sa otpočinjanjem borbenih dejstava očekivati je veći priliv dobrovoljaca, pripadnika Ministarstva unutrašnjih poslova Bosne i Hercegovine, pripadnika Jugoslovenske armije, kao i snaga muslimanskog naroda van teritorije Bosne i Hercegovine, što bi povećalo jačinu naših snaga na oko 150.000 ljudi. Osnovni zadatak snaga Patriotskle lige Bosne i Hercegovine je zaštita muslimanskog naroda, očuvanje integriteta i cjelovitosti Bosne i Hercegovine, kako bi se obezbijedio i ubuduće dalji zajednički život svih naroda i narodnosti na državnoj teritoriji Bosne i Hercegovine. Sa otpočinjanjem borbenih dejstava izvršiti zaštitu stanovništva i istovremeno zatvaranje glavnih pravaca koji vode na teritoriju Bosne i Hercegovine, uz masovnu primjenu rušenja, zaprečavanja, a unutar Republike odredenim snagama, brzim i energičnim dejstvima blokirati i zauzeti vojne objekte (skladišta naoružanja, municije i Minsko-eksplozivnih sredstava i kasarni), a potom što prije naoružati formirane jedinice, dalje nastaviti planirana dejstva, u cilju stvaranja što većih slobodnih teritorija i obezbjedenje funkcionisanja legalnih organa vlasti. Posebnu pažnju pokloniti izvlačenju i obezbjedenju stanovništva iz ugroženih područja.

3. Sa otpočinjanjem dejstava pozvati narod Sandžaka, Kosova i Makedonije da se

solidarišu sa našom pravednom borbom i odmah otpočnu borbena dejstva u cilju vezivanja snaga neprijatelja i slabljenja njegove udarne moći na prostoru Bosne i Hercegovine.

Istovremeno uspostaviti kontakt, saradnju i koordinaciju na zajedničkim dejstvima sa hrvatskim narodom u Bosne i Hercegovine protiv zajedničkog neprijatelja. Na medunarodnom planu pozvati progresivnu svjetsku javnost da zaštiti bosanskohercegovački suverenitet.

4. Odlučio sam, uz angažovanje svih snaga Patriotske lige Bosne i Hercegovine, u sadejstvu sa susjedima, brzim i energicnim dejstvima zatvoriti glavne pravce koji izlaze na teritoriju Bosne i Hercegovine, a posebno iz doline Drine i Sutjeske. Istovremeno po unutrašnjim pravcima, izvršiti zaprečavanje i posjedanje pogodnih položaja za odbranu naroda Bosne i Hercegovine, sa težištem na pravcima koji vode iz šireg regiona Banje Luke i istočne Hercegovine. Odredenim snagama, brzim i energičnim prepadnim dejstvima zauzeti skladišta i magacine municije, Minsko-eksplozivnih sredstava i naoružanja Jugoslovenske armije, blokirati kasarne, sprečavati prodore i širenje neprijateljskih dejstava na cjelokupnom prostoru Bosne i Hercegovine. Po stvaranju povoljnih uslova preći na šira ofanzivna dejstva sa ciljem razbijanja, uništenja i protjerivanja neprijatelja sa teritorije Bosne i Hercegovine. Glavne snage imati u Centralnoj Bosni, a pomoćne u cazinsko-prijedorskom i regionu Tuzle...”

U Sarajevu je 10. juna 1991. godine usvojena “Rezolucija 84” . Formirano je Vijeće nacionalne odbrane muslimanskog naroda . U proglasu sa skupa je rečeno da se pristupi organizovanju oružane odbrane i potencirana odluka o formiranju Saveta nacionalne odbrane muslimana . Time je objelodanjeno pokroviteljstvo Stranke demokratske akcije nad Patriotskom ligom. Na čelu političkog dela stajali su Izetbegović, Mahmutčehajić i Čengić, a čelni ljudi vojnog krila bili su Meho Karišik Kemo, Sefer Halilović, Sulejman Vranj Sule, Atif Šaronjić, Munib Bisić Brko, Mutafa Hajrulahović Talijan, a savetnici Rifat Bilajac Čiča i Zićro Suljević Stari. Opštinski štabovi Patriotske lige formirani su početkom 1991. godine, a u septembru je počelo formiranje paravojnih formacija ranga bataljona i već se u "Direktivi za odbranu suvereniteta BiH", koju je Glavni štab Patriotske lige donio na savetovanju u Hrasnici 25. februara 1992. godine navodi da Patriotska liga raspolaže "formacijama od voda do odreda i brigade, ukupne jačine 120.000 ljudi" , a prema podacima koje je pripremio Hasan Efendić, komandant Glavnog štaba Teritorijalne odbrane Bosne i Herecegovine, "24. aprila 1992. godine u jedinicama Teritorijalne odbrane Bosne i Hercegovine se borilo 91.243 branioca", bez podataka za opštine Zvornik, Čajniče, Višegrad i Foču. Tog dana tvrdi Hasan Efendić "u okviru TO nalazilo se više od stotinu hiljada boraca"

“Patriotska liga je predlagala da se otpočne rat u Bosni i Hercegovini onog momenta kada se razbuktao u Hrvatskoj. Predlagali smo da se poruše mostovi na Drini, kada su rezervisti ulazili u Hercegovinu. Politika, nije dozvolila, jer Bosna nije bila spremna ni vojnički, ni politički, ni psihološki za rat. Početkom ove godine (1992) PL je izašla sa planom blokiranja komunikacija i kasarni, kako bi se sprječila strategijska operacija izvlačenja Jugoslovenske narodne armije na borbene položaje”.
Predsedništvo Bosne i Hercegovine je 4. aprila 1992. godine donelo odluku : da se izvrši mobilizacija jedinica teritorijalne odbrane svih opština i grada Sarajeva, da se zahteva od Jugoslovenske narodne armije da okružnim i opštinskim štabovima

4. april 1992.

HITNO

Dragi gospodine Kutiljero.

Upravo se nalazimo pred građanskim ratom i situacija je krajnje dramatčna. Nismo sigurni da ćemo moći biti i dalje sa Vama u kontaktu.

Naime, g. Izetegović je izdao neovlašteno naređenje za mobilzaciju teritorijalne odbrane i marš an Bijleljinu, grad u kome postoje sukobi. Istovremeno, veoma snažne oružane snage iz Hrvatske napadaju srbska mesta u BiH i ubijaju ljude.

G. Izetbegpvić je povukao veoma neodgovorne poteze mobilišući celo stanov ništvo. Država ne funkcioniše, haos se ubrzava. Ovo je i način da g. Izetbegović derogira rezultate naših pregovora

Molimo Vas da, ako imate mogućnosti da utičete na g. Izetbegovića u pravcu očuvanja mira, odmah to i učinite

Iskreno Vaši,

Mr Momčilo Krajišnik

Dr Radovan Karadžić

Dostaviti Lordu Karingtonu

teritorijalne odbrane vrati naoružanje, da se izvrši mobilizacija celokupnog rezervnog sastava milicije, da se izvrši mobilizacija jedinica civilne zaštite i da se u svim institucijama, preduzećima i drugim oranizacijama i zajednicama organizuje stalno dežurstvo.

Dr Radovan Karadžić i mr Momčilo Krajišnik su upozorili na posledice ovakve odluke svojim pismom upućenom Kutiljeru, ali apel je ostao i bez odgovora i bez akcije.

Već početkom avgusta 1992. godine, kako piše Sefer Halilović, "na teritoriji R BiH je bilo formirano: 28 brigada, 138 odreda, 16 samostalnih bataljona, jedan oklopni bataljon, dva artiljerijska diviziona. Ukupno, oko 170.000 boraca".

Za razvoj Armije Republike Bosne i Hercegovine značajni su dokumenti donešeni od aprila do juna 1992. godine: Odluka Predsjedništva Republike Bosne i Hercegovine o objedinjavanju svih naoružanih snaga na teritoriji Republike Bosne i Hercegovine, donesena 9. aprila; Uredba sa zakonskom snagom o Oružanim snagama od 20. maja; Odluka o proglašenju ratnog stanja i Naredba o proglašenju opšte - javne mobilizacije na teritoriji Republike Bosne i Hercegovine od 20. juna; Platforma za djelovanje Predsjedništva Republike Bosne i Hercegovine u ratnim uslovima.

Po nalogu Stranke demokratske akcije muslimani su u okviru Patriotske lige realizovali sledeće zadatke: sklanjanje dokumentacije i onemogućavanje Jugoslovenske narodne armije da izvrši mobilizaciju, osujećivanje naređene vojne mobilizacije jedinica Jugoslovenske narodne armije 1991. godine, sprečavanje upućivanja regruta na odsluženje vojnog roka u Jugoslovenskoj narodnoj armiji , uspostavljanje stvarne kontrole nad opštinskim centrima za obaveštavanje, uspostavljanje kontrole nad opštinskim štabovima Teritrorijalne odbrane, dostavljanje poverljivih informacija predsedniku Stranke demokratske akcije Aliji Izetbegoviću, i izvršenje tajne mobilizacije i obezbeđivanje narastanja brojnog stanja Patriotske lige.

Trećeg jula 1991. godine Stranka demokratske akcije je pri svom Glavnom odboru formirala Vijeće nacionalne odbrane muslimanskog naroda . Kao odgovor na ovakvu politiku usledila je odluka o formiranju Zajednice opština Bosanske Krajine u kojima su Srbi bili većina, a kasnije i Zajednice opština Istočne Hercegovine, Sarajevsko-romanijske oblasti, Podrinja i Semberije . Kasnije su te zajednice, kao odgovor na muslimanske i hrvatske poteze, prerastale u srpske autonomne oblasti. Umesto zaustavljanja procesa, išlo se sve dalje. Šestog maja 1991. godine je muslimanska parapolicija “Zelene beretke” intervenisala u Radioteleviziji Sarajevo. Od tada su informativnu politiku ove informativne institucije vodile ekstremne muslimanske snage. Kao odgovor na to usledila je inicijativa o formiranju Radiotelevizije Banja Luka.

Skupština Bosne i Hercegovine je noću 14/15. oktobra 1991. godine, bez 72 srbska poslanika, na osnovu “Deklaracije o suverenitetu Bosne i Hercegovine” , koju je predložila stranka demokratske akcije, prihvatila "Memorandum (pismo o namjerama)" i "Platformu o položaju Bosne i Hercegovine i budućem ustrojstvu Jugoslovenske zajednice" . Srbska demokratska stranka je ocenila da su: “U noći između 14. i 15. oktobra 1991. godine poslaničke grupe SDA i HDZ, zajedno sa dijelom opozicije, pokušale državni udar donoseći, metodom političkog terora protivustavne odluke, kojima su željeli poništiti tradiciju zajedničkog života Srba, Muslimana i Hrvata. Time je ozbiljno ugrožen ustavnopravni poredak, zasnovan na suverenitetu i ravnopravnosti konstitutivnih naroda, a otvoren put u bezakonje i haos”. Kao kontramera i kao odgovor na prihvatanje “Deklaracije o suverenitenu Bosne i Hercegovine”, bez prisustva srbskih poslanika, 25. oktobra 1991. godine, konstituisana je Skupština srbskog naroda Bosne i Hercegovine.

U vezi sa navedenom skupštinskom zasedanju Biljana Plavšić kaže: "Iza ovog nasilja nad Skupštinom, nad Ustavom, Srbi su osetili nesigurnost, a strah je pojačan još ranijim izjavama Predsedništva. Srbi su tražili od svojih izabranih predstavnika odgovor na to nasilje. Postavljali su pitanja da li mi možemo u BiH, gde više ne vlada zakon, da zastupamo njihove interese, svi su se okrenuli SDS-u kao jedinoj organizaciji sposobnoj da ih zaštiti i da ih vodi kroz jedan opasan period koji se već nazirao..."

Biljana Plavšić o navedenom zasedanju Skupštine Bosne i Hercegovine 14/15.10, 1991. godine kaže da je to "bila prevara najvišeg ranga" .

Hrvati su na skupu kriznih štabova opština sa hrvatskom većinom u Grudama 12. novembra 1991. godine inicirali formiranje Hrvatske banovine u Bosni i Hercegovini i raspisali referendum za izjašnjavanje o priključivanju banovine Republici Hrvatskoj . U Grudama je 18. novembra 1991. godine formirana Hrvatska zajednica Herceg-Bosna, bez zahteva za priključenje Hrvatskoj. U nju su ušle opštine Jajce, Kreševo, Busovača, Vitez, Novi Travnik, Kiseljak, Fojnica, Skender Vakuf, Kakanj, Vareš, Kotor Varoš, Tomislavgrad, Posušje, Mostar, Široki Brijeg, Grude, Ljubuški, Čitluk, Čapljina, Neum, Stolac i Ravno. .

Događaji u novembru i decembru 1991. godine su bili dramatični. Skupština srbskog naroda, na zasedanju 21. novembra 1991. godine, donela je odluku i verifikaciji srbskih autonomnih oblasti. Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija je 7. decembra 1991. godine doneo Rezoluciju 721 o upućivanju mirovnih snaga u Jugoslaviju (namenjene samo za teritoriju Hrvatske). Savet ministara Evropske zajednice je 17. decembra 1991. godine odlučio da prizna samostalnost svih jugoslovenskih republika koje ispune odgovarajuće uslove. Samo četiri dana nakon toga Nemačka je izjavila da će priznati samostalnost jugoslovenskih republika koje do 23. decembra 1991. godine pošalju zahtev za priznavanje. Jedan od uslova bio je referendumsko izjašnjavanje u Bosni i Hercegovini, u kojoj su se Srbi plebiscitarno izjasnili za ostanak u Jugoslaviji. Vlada Bosne i Hercegovine je istog dana poslala zahtev za međunarodno priznanje odlučivši sa 12:8 glasova za to. Dana 21. decembra 1991. godine Skupština Bosne i Hercegovine je bez srbskih poslanika donela odluku o raspisivanju referenduma na kome se građani trebaju izjasniti za ili protiv suverene Bosne i Hercegovine .

Na početku Nove 1992. godine, Nemačka i Turska su stupile u saradnju u vezi situacije u Jugoslaviji. To je i za Srbe i za muslimane bio jak podsticaj bujanju emocija. Skupština srbskog naroda je 09.01.1992. godine proglasila Srpsku Republiku Bosnu i Hercegovinu . Posebnu zabrinutost kod srbskog naroda predstavljala je ideja o tzv. Zelenoj transferzali, koja bi spojila Bosnu i Hercegovinu, preko Sandžaka, Kosova i Metohije i Makedonije sa Turskom.

Alija Iztebegović pokušava da zavara javnost predlogom o jugoslovenskoj asocijaciji šest nezavisnih republika, jer već 17. januara traži da se raspiše referendum o samostalnosti Bosne i Hercegovine. Taj referendum je Skupština Bosne i Hercegovine raspisala 25. januara 1992. godine . Zakazan je za 29. februar i 1. mart 1992. godine. I to je učinjeno bez srbskih poslanika. I pre referenduma, Turska je 6. februara priznala Bosnu i Hercegovinu.

Kakva je bila ta međunarodno priznata država najbolje govori odgovor koji je generalni sekretar Ujedinjenih nacija Butros Gali izgovorio ministru inostranih poslova Muslimansko-hrvatske federacije Šaćirbeju na njegovu tvrdnju da je izvršena agresija Srbije i Crne Gore:

“Jeste, definicija agresora je tačna, ali nema, a nije ni mogla imati jedan dodatak koga ću formulisati u obliku pitanja: Da li je agresija Srbije, Crne Gore i Jugoslovenske narodne armije bila moguća bez podrške bosanskih Srba? A bosanski Srbi su suvlasnici Republike Bosne i Hercegovine!”

Na Šaćirbejovu tvrdnju da oni imaju međunarodno priznatu državu, Butros Gali je odgovorio:

“Rekao sam: ‘nema takve države’. To je zabluda na koju ste svi vi svjesno pristali računajući da ćete na toj zabludi ostvariti svoj politički cilj. To međunarodno priznanje nema državno-pravni karakter, to je samo političko priznanje. Ta država nema ni jedinstvene teritorije, ni jedinstene vlasti, ni jedinstvenog naroda i kao takva ne može biti međunarodno-pravni subjekat jer je moraju uvijek potpisivati trojica - to su dakle tri države. Neko se je, gospodine, poigrao s vama i stvorio vam iluziju o cjelovitoj državi, a zašto je to uradio - možemo se dosjećati. Napr. razlog tome mogao bi biti razumljiv strah Evrope od jedne muslimanske-islamske države pa da bi to onemogućila zalaže se za fiktivnu muslimansko-srpsku-hrvatsku državu namjerno predviđajući da takva država ne može opstati jer će biti srušena iz istih razloga zbog kojih je srušena i Jugoslavija. Zašto bi se Srbi i Hrvati složili u Bosni, a nisu mogli u Jugoslaviji? Ili: Rat u Bosni mogao bi biti rat Zapada protiv Srbije i Crne Gore, posljednjeg prostora kojeg treba staviti u zapadnu interesnu sferu naspram zemalja bivšeg SSSR. U tom ratu vi Mislimani ste najjeftinija zapadna vojska koja košta nešto humanitarne pomoći.”

Srbski narod je posebno bio zaplašen mogućnošću oživljavanja ideje o stvaranju muslimanske države na osnovama Bosanskog vilajeta iz vremena Otomanskog carstva.

A kakva bi to bila država? U Časopisu "Novi voks", koji izlazi u Sarajevu, zastu pani su najekstremniji muslimanski stavovi o sudbini Srba u toj državi, otvoreno je propa giran genocid prema srbskom narodu.

Tako je u broju 3 "Novog voksa", od oktobra 1991. godine na stranici 40, u rubri ci "Dokumenti" objavljen članak pod naslovom "Šta sa Srbima u muslimanskoj Republici Bosni i Hercegovini", u kome se, između ostalog, navodi:

"1. Svaki pojedinac Srbin mora biti svijestan odgovornosti cjelokupnog naroda za njegove nekontrolisane postupke. Kazna za učinjena zlodjela biće kolektivna - za jednu srušenu muslimansku kuću biće srušeno deset srbskih, za jednog mrtvog muslimana biće likvidirano 100 Srba. Za jednog ranjenog muslimana ovisno o težini rane 10 do 50 Srba.

2. Svi Srbi rade radno vrijeme od 12 sati na dan, plate su im srazmerne lojal nosti svih zaposlenih i u pravilu su za 30% niže od plata muslimana na istom radnom mestu…

9. Dobar Srbin je živ i poslušan Srbin; ili mrtav neposlušan Srbin...".

U Sarajevu je na drugi dan referenduma, 1. marta 1992. godine, na venčanju dvoje Srba ubijen Nikola Gardović i ranjen sveštenik Radenko Mitrović. Irfan Ajanović je javno saopštio da su pokrenute muslimanske odbrambene snage za odbranu muslimanskog naroda. Došlo je do brojnih provokativnih akcija prema Srbima. U Jezeru kod Jajca muslimani tog mesta su 21. marta 1992. godine pucnjavom iz naoružanja i povicima “Izlazite napolje četnici - poklaćemo vam djecu” , uznemirili Srbe u ovom kraju. Istog dana došlo je do napada na mešoviti punkt Stupno na putu Jezero - Šipovo. Muslimanski ekstremisti su u to vreme napadali u više navrata kasarnu u Bihaću. Vojska Hrvatske je prešla Savu i okupirala opštinu Brod. Hrvatsko-muslimanski ekstremisti su 26. marta 1992. godine u srbskom selu Sijekovac kod Broda izvršili masakr nad Srbima . Vojska Hrvatske i paravojne grupe domaćih Hrvata su oko 1. aprila 1992. godine nastupili od Livna prema Kupresu, kada su izvršili pokolj u selu Malovan. U tom selu i okolnim mestima ubijeno je 59 srbskih civila. Snage srpske Teritorijalne odbrane i delovi Jugoslovenske narodne armije dočekali su ih kod Zlosela, zaustavile i oslobodile Kupres. U to vreme muslimanske ekstremističke grupe pokušale su smenu vlasti u Bijeljini , što je dovelo do sukoba. Nekoliko dana kasnije sukobi su počeli i na području Trebinja.

U vreme kada je Evropski parlament, u Strazburu 12. marta 1992. godine, zaključio da Bosna i Hercegovina ispunjava uslove međunarodnog priznanja, u Bosni i Hercegovini su sukobi bili na sve strane. Evropska zajednica je zvanično priznala Bosnu i Hercegovinu 6. aprila 1992. godine i time po rečima Karla Bilta postala "očigledno kriva za početak rata zbog načina na koji smo obavili priznavanje" . U to vreme je Bosna i Hercegovina zahvaćena plamenom rata. Izvršeni su mnogobrojni zločini nad Srbima . Skupština srbskog naroda je 7. aprila 1992. godine proglasila Srpsku Republiku Bosnu i Hercegovinu. Tada je na tlu Bosne i Hercegovine bilo 50.000 vojnika , tada već samostalne, Hrvatske. Predsednik Hrvatske Franjo Tuđman je granice Bosne i Hercegovine ocenio kao apsurdne, a Bosnu i Hercegovinu kao kolonijalnu tvorevinu . Tuđman je proširenje Hrvatske vezao za Banovinu Hrvatsku koja je 1939. godine stvorena u okviru Kraljevine Jugoslavije. Teritorijalno je obuhvatala teritoriju današnje Hrvatske i deo Bosne i Hercegovine.

Time je podstaknuta radikalizacija procesa u Bosni i Hercegovini. Na sastanku sa evropskim pregovaračima, saznavši od Hoze Kutiljera, predsedavajućeg Evropske zajednice, da će i Bosna i Hercegovina biti priznata, šef civilnog sektora UNPROFOR-a Sedrik Toriberi, zajedno sa francuskim generalom Filipom Morionom raegovao je sa užasom, konstatujući: “da će to biti velika greška sa tragičnim posledicama”. Komandant mirovnih snaga general Luis Mekenzi je izjavio: “Mada nismo bili diplomate, svi mi u uniformi bili smo sigurni da će borbe izbiti svuda oko nas, čim priznanje bude objavljeno” .

Srbska Republika Bosna i Hercegovina je već uobličena, a muslimani i Hrvati se ponašaju kao da Srbi i njihova prava ne postoje. Predsedništvo Bosne i Hercegovine je 8. aprila 1992. godine proglasilo stanje neposredne ratne opasnosti. Štab Teritorijalne odbrane Socijalističke Republike Bosne i Hercegovine je preimenovan u Štab Republike Bosne i Hercegovine . Istoga dana su svi Srbi, dotadašnji ministri, napustili Vladu Bosne i Hercegovine. Devedest odsto Srba milicionera izašlo je iz milicije Bosne i Hercegovine. Predsedništvo Bosne i Hercegovine je 8. aprila donelo odluku o objedinjavanju svih oružanih formacija u Bosni i Hercegovini . Na sednici održanoj 9. aprila 1992. godine, Predsjedništvo Republike Bosne i Hercegovine donelo je “Odluku o objedinjavanju svih naoružanih snaga na teritoriji Bosne i Hercegovine”. Patriotska liga je 12. aprila priključena Komandi Štaba Teritorijalne odbrane Republike Bosne i Hercegovine .

Istog dana, tj. 12. aprila 1992. godine, objavljena je “Direktiva za odbranu suvereniteta i nezavisnosti Bosne i Hercegovine” i zavedena pod str. pov. br. 02/2-1 od 13. aprila 1992. godine, a kao neprijateljske snage označene su "snage teritorijalne odbrane Srbskih autonomnih oblasti i Jugoslovenska narodna armija" . Već 14. aprila komandant Štaba Teritorijalne odbrane Hasan Efendić je lokalnim komandantima Teritorijalne odbrane naredio da razoružaju kasarne i jedinice Jugoslovenske Narodne armije u Bosni i Hercegovini. Isto je to učinio i ministar unutrašnjih poslova Alija Delimustafić. Počeli su brojni napadi na kasarne i jedinice.

Reagujući na razvoj događaja, Predsedništvo Srpske Repubike Bosne i Hercego vine je proglasilo neposrednu ratnu opasnost i naredilo mobilizaciju Teritorijalne odbrane na celokupnoj teritoriji Srpske Republike Bosne i Hercegivene, te donelo odluku: “Uspostavlja se TO Srpske Republike Bosne i Hercegovine kao oružana snaga Srpske BiH”.

Član Vrhovne komande Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije Branko Kostić se 15. februara 1992. godine kleo da neće nikada potpisati akt o povlačenju Jugoslovenske narodne armije iz Bosne i Hercegovine. Ipak, nakon masakra pripadnika Jugoslovenske narodne armije u Dobrovoljačkoj ulici u Sarajevu 3. maja 1992. godine (ubijeno je, ranjeno 73 i zarobljeno 215 vojnika i oficira ) Predsedništvo Jugoslavije je naredilo da se do 19. maja. 1992. godine sa teritorije Bosne i Hercegovine povuku sve jedinice Jugoslovenske narodne armije . Od svih državljana Jugoslavije zatraženo je da napuste Bosnu i Heercegovinu. Istog dana je to Predsedništvo pozvalo lidere Srba, Hrvata i muslimana u Bosni i Hercegovini da se dogovore oko preuzimanja jedinica čije ljudstvo čine državljani Bosne i Hercegovine. Muslimani su te postupke shvatili kao svoju pobedu i “proslavili” je strašnim masakrom pripadnika Jugoslovenske narodne armije u Tuzli 15. maja (na najsvirepiji način i u bukvalnoj vatri spaljeno je oko 200 pripadnika Jugoslovenske narodne armije).

Predsedništvo Bosne i Hercegovine donelo je 20. juna 1992. godine Odluku o zavođenju ratnog stanja i donelo Naredbu za opštu javnu mobilizaciju.

Nema dileme, Srbi su prvobitno hteli ostanak Bosne i Hercegovine u jednoj državi, sa Srbijom i ostalima koji to žele. Nije sporno ni da su Hrvati u Bosni i Hercegovini želeli da bar teritorije sa većinskim hrvatskim narodom na neki način budu uklopljene u sastav Hrvatske. Muslimani su uporno govorili o celovitosti Bosne i Hercegovine. Kakva bi to bila Bosna i Hercegovina, na najbolji mogući način, ilustruju reči iz Izetbegovićeve “Islamske deklaracije”, u kojoj se kaže: "Islamski poredak ima dvije temeljne pretpostavke: islamsko društvo i islamsku vlast. Prva je sadržina a druga forma islamskog poretka. Islamsko društvo bez islamske vlasti je nedovršeno i nemoćno; islamska vlast bez islamskog društva je ili utopija ili nasilje". . Pred sednik Skupštine opštine Srebrenica je komandantu Tuzlanskog korpusa poručio da na područje te opštine jedinice Jugoslovenske narodne armije ne mogu ući. Obrazloženje je bilo sledeće: “Ovdje je poželjna vojska samo sa zelenom zvijezdom i polumjes.com na kapi” . On je Aliji Izetbegoviću postavio pitanje: “Da li smijemo napasti jedinice Jugoslovenske narodne armije ako zaista krenu na teritoriju srebreničke opštine”? Izetbegović mu je odgovorio: “Ako imate dovoljno naoružanja i ako mislite da se možete odbraniti napadnite ih”.

O nameri stvaranja muslimanske Bosne i Hercegovine svedoči i programski doku ment Adnana Jahića, predsednika Stranke demokratske akcije u Tuzli, u kojem stoji: “Muslimanska država će biti nacionalna država Bošnjaka, odnosno muslimana, dok će ostale etničke grupacije imati sva građanska prava koja im kao nacionalnim manjinama pripadaju”. On tu precizira da će ta država imati muslimansku ideologiju zasnovanu na islamu, koja će biti ugrađena u sve političke i obrazovne institucije.

Srbski narod je prepoznao osnovno opredelenje muslimanske politike, koja je već od ranije propagirana, posebno po džamijama. Sada je to činjeno pod okriljem Stranke demokratske akcije.

Poseban strah za Srbe bila je činjenica da su uzor kod formiranja i organizovanja vojske pod kontrolom muslimana 1991. godine bile, po zlu čuvene, muslimanske fašističke divizije “Handžar” i “Kama”, prevashodno namenjene genocidu nad Srbima u drugom svetskom ratu.

Na naslovnoj strani časopisa “Novi voks” br. 3 od oktobra 1991- godine koji izlazi u Sarajevu, pola godine pre nego što je u aprilu 1992. godine pre nego što je proglašena takozvana Republika BiH uz najavu "Sprema se Handžar divizija" dat je crtež u boji naoružanog muslimanskog vojnika ispod koga se nalaze odsećene glave srbskih rukovodilaca Karadžića, Koljevića, Miloševića i Šešelja, s tim što muslimanski vojnik drži jednu podignutu nogu na Karadžićevoj odsećenoj glavi.

Iz studije Boško Antića „Srebrenica velika obmana“.

Izvor
Tanjug
/ vostok.rs

Povezane teme
RepublikaSrpska
Bosna

Komentara (0) Ostavite Vaš komentar Objavite novost

PREDHODNA NOVOST

SLEDEĆA NOVOST

NOVOSTI IZ RUBRIKE

Nema govora o mobilizaciji – Kremlj

Stotine Rusa svakodnevno potpisuju vojne ugovore, čime je novi poziv za mobilizaciju nepotreban, izjavio je portparol Dmitrij Peskov.

„RT.Dok: Vreme naših heroja” počelo na Mećavniku uz pozdrave Ljubimove, Kosačova, Zaharove, Kusturice…

U srbskom Drvengradu – “selu Emira Kusturice” – otvoren je 22. novembra uveče međunarodni festival dokumentarnog filma “RT.Dok: Vreme naših heroja”.

Hronika specijalne vojne operacije za 22.1..2024.

Ruski vojnici izveli su udar na parking za avione na aerodromu u rejonu Aviatorskog, uništivši jedan od stacioniranih letelica. Na Kupjansko-Svatovskom pravcu ruske snage su podigle za