Najmanje rođenih beba u poslednjih 100 godina

USrbiji je prošle godine rođeno najmanje beba od Prvog svetskog rata, svedoče najnoviji podaci Republičkog zavoda za statistiku.

U matične knjige rođenih upisano je svega 64.734 novorođenčeta – oko hiljadu manje nego 2015. godine i čak 6.263 manje nego pre jednu deceniju.

Stručnjaci Republičkog zavoda za statistiku upozoravaju da je broj stanovnika u našoj zemlji smanjen oko 385.000 za poslednjih deset godina.

U proseku, godišnje „nestane” opština veličine Bečeja, Savskog venca ili Prijepolja. Procene nacionalnog statističkog zavoda su da u Srbiji živi 7.058.322 stanovnika, a da je žena 183.062 više nego muškaraca.

Gordana Bjelobrk, šef odseka za demografiju Republičkog zavoda za statistiku, ne skriva zabrinutost zbog najnovijih podataka vitalne statistike jer je tokom 2016. rođeno najmanje beba od kada ova ustanova obrađuje rezultate popisa stanovništva.

– Od 169 opština u Srbiji, samo pet njih je tokom prethodne godine imalo pozitivni prirodni priraštaj – Sjenica, Novi Sad, Preševo, Novi Pazar i Tutin. Iako u Beogradu živi skoro četvrtina stanovništva Srbije, nijedna gradska opština nije imala pozitivan prirodni priraštaj tokom prethodne godine. Čak je i u Bujanovcu zabeležen negativni prirodni priraštaj. Drugim rečima, 2016. godine rođena je najmalobrojnija generacija od kada mi vodimo  vitalnu statistiku, a uzroci ovih poražavajućih demografskih trendova su jednostavni – mladi ljudi odlaze iz Srbije i to vidite ne samo po broju rođenih beba već i po broju sklopljenih brakova. Prošle godine sklopljeno je skoro hiljadu brakova manje nego 2015. Samo u poslednjih šest godina stanovništvo Srbije smanjilo se za 233.144 osobe – upozorava naša sagovornica.   

Demografe zabrinjava i prosečna starost majke prilikom rođenja prvog deteta. Prema najnovijim podacima, u gradskim sredinama prvi porođaj je u 30. godini, a u vangradskim područjima prosek godina je 27,8. Zato ne iznenađuje podatak da najveći broj porodica u Srbiji ima samo jedno dete.  

U prošloj godini sklopljen je 35.921 brak – čak hiljadu manje nego 2015. Mladoženje u proseku imaju 31,2 godine, a njihove izabranice – 28,2 godine. Najčešći su brakovi između supružnika iste nacionalnosti (87,3 odsto), a najviše je zaključenih brakova u kojima supružnici imaju istu školsku spremu. U 46,3 odsto zaključenih brakova oba supružnika su zaposlena. 

Tačku na bračnu zajednicu u 2016. godini stavilo je 9.046 parova, u proseku posle 13,4 godine zajedničkog života, a u 56 odsto slučajeva bili su to bračni parovi s decom. Prosečna starost žene prilikom razvoda je 40, a muškarca 43,5 godina.

Podaci Republičkog zavoda za statistiku svedoče da prosečna starost ukupnog stanovništva u našoj zemlji konstantno raste – u 2016. iznosila je 42,9 godina. Procenat mladog stanovništva (0–14 godina) je 14,4 odsto, dok je udeo osoba starijih od 65 godina – 19,2 procenta.

Najviše stanovnika Srbije živi u beogradskoj (1.683.962) i južnobačkoj oblasti (617.333), dok najmanje žitelja imaju toplička (86.327) i pirotska oblast (87.015). Podaci o unutrašnjim migracijama svedoče da su tokom 2016. godine 125.682 osobe promenile prebivalište, odnosno trajno se preselile u drugo mesto na teritoriji Srbije. Najviše osoba (50.971) doselilo se u Beograd i u Vojvodinu (27.960), a najveći broj „internih migranata” ima između 25 i 34 godine.  

Uvid u statistiku mortaliteta pokazuje da umiremo od bolesti koje se mogu sprečiti i koje su posledica nezdravih načina života. Naime, vodeći uzrok smrti kod oba pola bile su bolesti sistema krvotoka. Od njih su tokom 2016. godine umrle 52.102 osobe. Drugi uzrok smrti su tumori, od kojih su lane preminule 22.004 osobe.

Katarina Đorđević,
Politika