Severni morski put u akciji

Komercijalna privlačnost Severnog morskog puta dokazana je eksperimentalnim putem. Bez obzira na to, što se stizanje tankera Baltik u Kinu očekuje početkom septembra, najsloženiji deo puta je već prođen, što omogućuje tvrdnju o uspehu te akcije i procene budućeg profita.
 

Severnim morskim putem obično nazivaju transportnu arteriju između arhipelaga Nova Zemlja i Beringovog moreuza.  Veći njegov deo se nalazi u pokrivenim ledom preko cele godine vodama Severnog Ledenog mora. U sovjetsko doba se ta maršruta aktivno koristila, ali se posle od nje odustalo. Danas eksperiment  s tankerom Baltik mora da ne samo da vrati život Severnom morskom putu, već i učini ga dostojnim konkurentom za druge vrste prevoza robe iz Evrope u zemlje Južne Azije.
 

Put tankera Baltik sa 70 hiljada tona gasnog kondenzata od Murmanska do čukotske luke Pevek je trajao 11 dana. Najsloženiji deo puta - među santama leda - on je savlađivao u pratnji ledolomaca. Dalje  prema kineskim oblama Baltik plovi samostalno. Glavna teškoća je u tome, što su poslednja merenja dubine ovde bila izvršena pre  jedno 15 godina. Od tog vremena se mnogo toga promenilo, između ostalog i razmeri brodova. Zato Baltik plovi praktično pipajući. Međutim, stručnjaci-hidrografi već prikupljaju nove podatke za buduće plovidbe, između ostalih i na severnijim širinama. Tamo su vode dublje, dakle, mogu da plove brodovi sa nosivošću do 150 hiljada tona. Postoje i prvi upiti i od ruskih, i od stranih kompanija, - kaže zamenik generalnog direktora za eksploataciju flote FGUP Atmoflota Andrej Smirnov.
 

Prvi put u istorijatu arktičke plovidbe tanker takvog obima je bio vođen trasom Severnog morskog puta. To dokazuje da tankeri ledene klase s iskusnim brodarima uz pratnju štaba pomorskih operacija i atomskih ledolomaca praktično u toku 5 meseci godišnje mogu da plove Severnim morskim putem, smanjujući 1,5 do 2 puta rastojanje od Evrope do Jugoistočne Azije. Biće izvršeni detaljni proračuni, te će iduća godina, mislim, biti aktivnija u smislu tranzita u severnim širinama.
 

Tradicionalni put iz evropskih u južnoazijske luke preko Sueckog kanala iznosi 12 hiljada morskih milja, to traje otprilike 40 dana. Alternativa je Severni morski, koji ima manje od 6 hiljada morskih milja. Plovidba traje u proseku 20 dana. To je očita ušteda vremena i novca. Troškovi u vezi sa gorivom su manji za 1 milion dolara. Ako se doda i odsutnost rizika od gusara, što se često dešava kod obala Afrike, privlačnost severne maršrute se povećava višestruko.
 

Za Rusiju se otvaraju velike perspektive. Zahvaljujući traženosti Severnog morskog puta ona postaje ključna tranzitna zemlja za transkontinentalne prevoze robe. Baltik još nije stigao do kraja maršrute, a brod sa gvozdenim koncentratom iz Norveške već je spreman da krene u Kinu njegovim tragom.
 

Između ostalog, iduće godine se planira optimizacija te maršrute. Precizirani hidrografski podaci će omogućiti da se za još nekoliko dana smanji vreme puta. Osim toga, umesto jednog tankera će ploviti karavani od 5 do 6 brodova što će rezultirati još jeftinijem prevozom.