Deset moskovskih hramova od kojih zastaje dah

Svi turistički vodiči i blogovi preporučuju vam da posetite najveće crkve u Moskvi: hram Svetog Vasilija Blaženog, hram Hrista Spasitelja i crkve unutar Kremlja. Russia Beyond vam otkriva i neka skrivena blaga koja vole Moskovljani. 

 

Konstantin Kokoškin /Global Look Press

Ovo je živopisno mesto sa parkom i malim jezerom u blizini i sa osam crkava koje zaista vredi videti. Manastir se nalazi na Uneskovoj listi svetske kulturne baštine kao primer moskovskog baroka. Osnovan je 1524. godine, pre dinastije Romanovih, i korišćen kao sedište za pregovore za vreme Smutnog doba u Rusiji krajem 16. i početkom 17. veka. Ako se povodom održavanja Svetskog prvenstva u fudbalu slučajno zadesite u Moskvi, ovo bi za vas bila jednostavna dodatna tura, s obzirom da se manastir nalazi u blizini stadiona „Lužnjiki”. Glavna i najstarija crkva u manastiru posvećena je Smolenskoj ikoni Majke Božje. A kada budete ulazili  manastir kroz glavnu kapiju, podignite pogled i nad glavom ćete ugledati još jednu crkvu.

2. Crkva Svetog Nikolaja u Hamovnikama

 

Legion Media

Na oko 20 minuta hoda od Novodevičjeg manastira, nedaleko od stanice metroa Park kulture, nalazi se crkva posvećena Svetom Nikolaju, koji se u ruskoj pravoslavnoj crkvi često naziva Nikolaj Čudotvorac. On je jedan od najpoštovanijih svetitelja u Rusiji.

Ova lepa Nikolajeva crkva, koja više liči na tortu nego na svetilište, primer je takozvanog moskovskog dekorativnog stila ili moskovskog ornamentalizma. Ovaj stil je u arhitekturi bio rasprostranjen u prvoj polovini 17. veka (a u kasnijim građevinama ga je zamenio moskovski barok). 

Najvažnija relikvija u crkvi je ikona Majke Božije „Utešiteljka grešnih”.

3. Manastir Rođenja Hristovog 

 

pravm.ru

Manastir Rođenja Hristovog (Roždestvenski manastir) osnovan je 1380-ih, pre nego što je drevna ruska država ujedinjenja sećanjem na poginule u velikoj Kulikovskoj bici. Ovaj manastir se najpre nalazio u moskovskom Kremlju, ali kasnije je preseljen na današnju lokaciju, koja mu je i dala ime. Tu se, naime, nalaze Roždestvenska ulica i Roždestvenski bulevar. Sovjetske vlasti su manastir zatvorile 1922. godine i tokom 70 godina drevne crkvene građevine služile su kao kancelarije, naučne laboratorije, kantine i za druge potrebe sovjetske države. Postojao je plan da se manastir pretvori u muzej, ali 1992. godine vraćen je Ruskoj pravoslavnoj crkvi i monasima.

U manastiru se nalazi nekoliko lepih crkava, kao što su crkva Rođenja Hristovog podignuta početkom 16. veka ili crkva Kazanjske Majke Božje, podignuta 1904-1906. u starom moskovskom stilu. Enterijer ove crkve je prilično neobičan sa freskama okruženim zvezdama koje se uzdižu prema širokom svodu. Službe u ovoj crkvi obično se održavaju vikendom.

4. Crkva Svetog Klimenta

 

Legion Media

Okružena drugim građevinama, ova crkva od crvene cigle nalazi su u malom, uskom Klimentovskom sokaku. Teško je poverovati da je ovo nekada bila jedina kamena građevina u kraju. Ovo je najveća crkva u Zamoskvorečnom rejonu Moskve i zaista je prelepa. Hram je podignut i obnovljen u 18. veku u moskovskom „Jelisavetinom” baroknom stilu (sa elementima rokokoa).

Kao i mnoge druge crkve, Crkva Svetog Klimenta je bila zatvorena u sovjetsko doba i korišćena kao depo za knjige u sastavu Lenjinske državne biblioteke. Vraćena je Ruskoj pravoslavnoj crkvi 2008. godine, a restauracija je počela 2014. godine. Crkva se nalazi u blizini stanice metroa Tretjakovska i možete je obići prilikom posete Tretjakovskoj galeriji.

5. Crkva Svetog Grigorija Neokesarijskog 

 

Legion Media

Još jedna crkva obojena u crveno u ulici Boljšaja Poljanka (par minuta hoda od stanice metroa Poljanka i 15 minuta hoda od crkve Svetog Klimenta) zaista je jedinstvena. Pogledajte samo tri niza čipkastih ornamenata nalik na tradicionalnu rusku žensku kapu kokošnik i pet lukovičastih kupola iznad lukova od cigle bez prozora (koji su zaista retkost). Na krstovima se nalaze krune, što znači da je crkva podignuta po carevom nalogu. A ovu crkvu su voleli mnogi Romanovi.

U ovoj crkvi se drugi car iz dinastije Romanov, Aleksej, venčao sa svojom suprugom Natalijom, a kasnije je tu kršten njihov sin i budući car Petar Veliki.

1930-ih crkva je zatvorena, ikonostas oštećen i lokalni sveštenik progonjen. Služba u crkvi se ponovo služi od 1996. godine. Crkva ima nekoliko poštovanih starih relikvija, kao što su delovi moštiju svetitelja i ostaci drevnih ikona. A ovdašnji hor je nešto što zaista treba da čujete, čak i ako niste religiozni.

6. Crkva Rođenja Hristovog u Putinkama

 

Legion Media

Ako ste videli Crveni trg, crvene zidine Kremlja i crvene zidove crkve svetog Vasilija Blaženog (ili crvene crkve koje smo već spomenuli), sigurni smo da vašim očima treba odmor. Zato evo jedne male, prijatne, lepe bele crkve u ulici Mala Dmitrovka, nedaleko od Tverske ulice.

Unutrašnjost ove crkve je zaista specifična: mala i senovita, nema ništa zajedničko sa zlatnom pompeznošću nekih modernih crkava. Na starim ikonama možete videti dragocenosti koje su darovali parohijani. Glumci iz Pozorišta „Lenkom”, koje se nalazi u susedstvu, česti su posetioci crkve. Preporučujemo vam da posetite i pozorište (ako bar malo znate ruski).

7. Crkva ikone Majke Božje „Znamenje” u Kuncevu

 

Legion Media

U 18. veku Aleksandar Nariškin, rođak Petra Velikog i predstavnik stare plemićke porodice koja je imala imanje u rejonu Moskve Kuncevo, tu je podigao i crkvu. Početkom 20. veka odlučeno je da se crkva potpuno renovira u neovizantijskom stilu, koji je u to vreme bio retkost. Sadašnja „bazilika” otvorena je 1913. godine, iako su je, kao i mnoge druge crkve, 1930-ih sovjetske vlasti zatvorile i značajno oštetile. Ponovo je otvorena 1991. godine i danas mnogo radi sa mladima i drži nedeljnu školu.

Kada posetite crkvu, obavezno prošetajte i po Filjovskom parku. Iako je Nariškinovo imanje danas zatvoreno za posetioce, u blizini se nalazi lep kafe „Usadba” (imanje), gde možete da prezalogajite posle šetnje. Nedaleko se nalazi stanica metroa Pionerska (plava linija, 20 minuta vožnje od centra).

8. Vaznesenjska crkva u Kolomenskom

 

Konstantin Kokoškin /Global Look Press

Park Kolomensko je divno mesto za šetnju. Osetićete se kao ruski boljar iz 16. veka. Izgradnju crkve je 1528-32. finansirao otac Ivana Groznog, Vasilije III. Legenda kaže da je izgradnja novog hrama bila Vasilijeva molitva da mu žena rodi sina. Prema drugim izvorima, crkva je podignuta u znak zahvalnosti za Ivanovo rođenje.

Naravno, crkva danas ne izgleda kao pre 500 godina, bila je renovirana i restaurirana više puta. Čak i tokom prošlog veka otkriveni su zanimljivi detalji iz prošlosti, kao što su „carevo mesto” ili ostaci severne kapije. U svakom slučaju, osetiti duh ovih vremena samo po sebi je neverovatan doživljaj.

9. Crkva Vladimirske ikone Majke Božje u Bikovu

 

Legion Media

Za neobično religijsko iskustvo treba otići dalje van grada, u Moskovsku oblast. Ova crkva izgleda kao gotski zamak iz filma „Lepotica i zver”. Izgrađena je na imanju Voroncov-Daškov, koje je danas napušteno, ali je još uvek veoma zanimljivo mesto za šetnju. Neki stručnjaci tvrde da je ova crkva podsećanje na stil čuvenog arhitekte Vasilija Baženova, koji je podigao park Caricino i kuću Paškova u Moskvi.

Unutrašnjost crkve je vrlo skromna i nije impresivna. Restauracija je još uvek u toku.

10. Crkva ikone „Znamenje” Presvete Bogorodice u Dubrovicama 

 

Legion Media

Pogled na ovu crkvu će vas ostaviti bez daha (pogledajte naslovnu fotografiju). Da nije krsta na vrhu, verovatno biste teško pogodili da je to pravoslavna crkva. Unutrašnjost nimalo ne zaostaje za spoljnim izgledom sa freskama koje se uzdižu do vrha kupole (nemojte ušinuti vrat gledajući uvis).

Crkva se nalazi na obali reke Pahra, a u blizini je i park. Ovo je takođe jedno od najpopularnijih mesta za venčanja u Moskovskoj oblasti (a matičar se nalazi na samo par minuta hoda od crkve).

Aleksandra Gruzeva,
Russia beyond