ŠTA JE TO HOLMIJA I KO JE BIO KNEZ NIKOLA VASOJEVIĆ?

  Istorijsko-kulturno društvo ''Nikola Vasojević'' iz Berana osnivanjem i izdavanjem  ovog časopisa želi da sazna i istorijsku istinu o djelovanju kneza Holmije Nikole Vasojevića.Promovišući naš časopis u Srbiji i Crnoj Gori čitaoci su nam postavljali najčešće dva pitanja?Šta je to Holmija i ko je bio Nikola Vasojević? Odgovore na ova pitanja daju nam  Miodrag Miško Milošević,Predsjednik Upravnog odbora izdavačke kuće ''Holmija'' i Radomir P.Guberinić, publicista i hroničar Vasojevića, autor knjige ''Knez Nikola  Vasojević''.

   Milošević  kaže: ''Odmah na početku da razriješimo pitanje riječi ''Holmija'' i izbjegnemo svako mistifikovanje. Holm je stara slovenska riječ koja je označavala brdo, planinu, pa su od nje nastali i nazivi Hum, i Kom, i dalje Humci, Zahumlje, Humska eparhija, Komovi itd. Oni koji su učili srbski jezik učili su i o pretvaranju glasa ''L'' u glas ''O''. Tako je, između ostalog, od riječi kotal nastala riječ kotao. Jedino se budal nije pretvorio ni u šta drugo-jednom budal vazda budala.

Što se tiče stvaranja države Holmije to su prije 170  godina riješili Njegoš i konzul Nikola Vasojević, na vrlo ''demokratski način''. Našeg Nikolu preglasali su perjanici Toromani ubjedljivom većinom. Ako me sjećanje dobro služi bilo je 3:1 za njih i to je sve što ja imam o ovome da kažem.''

 Guberinić,o Nikoli piše:''Crnogorski iseljenik u Rusiju, visoki ruski oficir i vojni ataše u Carigradu, član međunarodne komisije za razgraničenje Knjaževine Srbije sa Turskom, glavni inžinjer Knjaževine Srbije i prvi projektant magistralnoga puta Beograd – Bar, turski general kvartermajster, engleski konzul, osnivač prve srpske škole u Turskoj, inicijator Vasojevičko– poljske tajne vojne konvencije, putopisac i pjesnik, rodoslovnik i kartograf, Evropljanin sa četiri državljanstva i trinaest evropskih jezika, osnivač regularne Knjaževine Holmije (Vasojevića) čiji je bio knez – to je bila ličnost kneza Nikole Vasojevića, u Vasojevićima zvanog i „Nikola Konsula“, koji je u prvoj polovini 19. vijeka svojom političkom aktivnošću potresao evropsku javnost''.

              Koliko je snažan utisak knez Vasojević učinio na Njegoša govori i to što mu je za uspomenu poklonio vječiti Orfelinov kalendar, i na istom spjevao mu pohvalnu pjesmu, koja glasi: „Ratoljupče starih doba, Za udrago srbsko ime,Okadi nam naših grobahiz pušaka što zadime,Na Turčina hitro skoči, Nek se turska krv proliva,Žertva mi je ta milija, Nego ulja iz kandila ,I izmirna i kadila.  Vladika crnogorski knezu Vasojeviću“.Poštovani čitaoci ako niste saznali do sada sada znate, Šta je to Holmija i ko je bio knez Nikola Vasojević?